Signalen van een ongewenste cultuur en fout gedrag moeten sneller worden opgepikt. Op die manier kunnen de organisaties op het juiste pad blijven. Bestaande corrigerende mechanismen zouden nog steeds onvoldoende in staat zijn om fraude, als gevolg van een ongewenste cultuur en bijbehorend fout gedrag, te stoppen.
In april 2021 heeft de NBA een webinar georganiseerd, namelijk ‘Detecteren van Early Warning Signals’. Hier was de Wirecard-affaire de rode draad. Het interne en externe toezicht zou op diverse geschillen anders zijn dan de manier waarop dat in Nederland is geregeld. Ook de AFM maakt zich sterk voor het trekken van lessen uit de Wirecard-affaire.
Tijdens het webinar is gebleken dat early warning signals aanleiding zijn om zelf in actie te komen. In de praktijk blijkt dit toch anders te zijn. Vaak zit er enige tijd tussen het constateren van de misstanden en het treffen van maatregelen. In de Wirecard-zaak waren er in 2008 al signalen. Na verloop van 10 jaar durfde de organisatie in haar jaarverslag nog steeds te stellen dat zij staan voor ‘een betrouwbare partner’. Door journalisten van de Financial Times is de fraudezaak uiteindelijk boven tafel gekomen.
Ook blijkt dat bestuurders en toezichthouders het soms lastig te vinden om stil te staan bij eigen expertises. Zou is het mogelijk dat zij hun eigen waarheid gaan geloven en dat er verkeerde beslissingen worden genomen. Daarom is objectieve expertise en continue zelfreflectie noodzakelijk.
Accountants zouden meer aandacht moeten besteden aan hun ‘toekomstbestendige vaardigheden’, waarbij softskills, een data mindset en het bewustzijn van de maatschappelijke rol van belang zijn.
Er moet wat worden gedaan aan gebrekkige interne controlemechanismen. Er moet daarom een toezichtstrategie worden ontwikkeld om klokkenluiders aan te moedigen om met verhalen naar buiten te treden. Dat zullen zij alleen doen als sprake is van een veilig omgeving.
Wij staan voor u klaar
- Tegen (financiële) dienstverleners
- 10+ jaar ervaring
- Eerlijk en transparant
