Klacht tegen notaris betreffende aanzetten tot frauduleus handelen en overtreden van testamentaire regels

Deze zaak betreft een geschil rondom de nalatenschap van de ouders van de klager, waarbij de broer van klager als executeur testamentair is benoemd. Klager is ontevreden over het handelen van de notaris, die volgens hem zou hebben aangezet tot fraudeleus gedrag, het overtreden van testamentaire regels en het negeren van zijn informatieplicht.

Achtergrond van de zaak

De ouders van klager zijn in april 2022 overleden. De broer van klager is in het testament van vader, die als laatst is overleden, benoemd als executeur testamentair. Klager en de executeur zijn de erfgenamen van hun vader.

De executeur heeft de notaris de opdracht gegeven om een verklaring van erfrecht op te stellen in verband met het overlijden van zijn ouders. De notaris en de executeur hebben hierover meerdere malen telefonisch contact met elkaar gehad.

Op 17 juni 2022 heeft de notaris met klager een gesprek gehad middels een videobelverbinding. Naar aanleiding van dat gesprek heeft de notaris een e-mail aan klager gestuurd met daarbij gevoegd een verklaring van zuivere aanvaarding. Klager heeft deze vervolgens ondertekend en aan de notaris teruggestuurd.

Klacht

Klager is ontevreden met de gang van zaken rond de nalatenschap. Klager verwijt de notaris dat hij heeft aangezet tot fraudeleus handelen. Daarnaast zou de notaris de executeur ten onrechte de executeur geadviseerd hebben om de regels die in het testament van vader zijn vastgelegd te overtreden. Ook verwijt klager dat de notaris zijn informatieplicht heeft genegeerd. Tenslotte zou de notaris niet op verzoeken van klager hebben gereageerd.

Notariële zorgplicht

Op grond van artikel 93 lid 1 Wet op het notarisambt zijn notarissen, toegevoegd notarissen en kandidaat-notarissen aan het tuchtrecht onderworpen. De tuchtrechter toetst of hun handelen of nalaten in strijd is met het bepaalde in de Wna en andere toepasselijke bepalingen. Ook kan de tuchtrechter toetsen of zij voldoende zorg in acht hebben genomen ten opzichte van de (rechts)personen voor wie zij optreden en of zij daarbij hebben gehandeld zoals een behoorlijk beroepsbeoefenaar behoort te doen.

Aanzetten tot frauduleus handelen

Wat betreft het aanzetten tot frauduleus handelen stelt klager dat de notaris direct na het overlijden van zijn vader de executeur heeft geadviseerd om de bankpas van de overledene te gebruiken voordat de bank deze blokkeert. Dit is niet toegestaan. De notaris betwist nadrukkelijk dat hij de executeur zou hebben gezegd dat hij de bankpas van zijn vader moet gebruiken voordat de bank deze blokkeert. De notaris heeft in een telefoongesprek met de executeur enkel aangegeven dat als de bank een melding krijgt van het overlijden van vader, de kans bestaat dat de bank de rekeningen direct blokkeert.

De kamer overweegt dat het, gelet op de betwisting door de notaris, op de weg van klager lag om zijn stellingen nader te onderbouwen. Nu klager dit heeft nagelaten, zal de kamer dit klachtonderdeel bij gebrek aan feitelijke grondslag ongegrond verklaren.

Aanzetten tot overtreden van regels uit het testament

Klager betoogt dat de executeur, op aanraden van de notaris, afweek van de bewindregeling in het testament door legaten aan kleinkinderen uit te keren voordat ze de leeftijd van 24 jaar hadden bereikt. Volgens klager gaat dit in tegen de wens van de ouders en schaadt het de belangen van de kleinkinderen. Hij verwijt de notaris dat hij de uitvoering van het testament niet correct bewaakt en zelfs aanmoedigt om de vastgestelde regels te omzeilen.

In reactie hierop betoogt de notaris dat het bewind in het testament inderdaad is vastgelegd, maar dat hij de executeur slechts heeft geïnformeerd over de intentie van dit bewind, namelijk het beschermen van de kleinkinderen tegen ondoordacht gebruik van de gelegateerde gelden. Hij benadrukt dat het bewind is ingesteld in het belang van de kleinkinderen en dat de executeur, indien hij van mening was dat het bewind niet noodzakelijk was, in overleg met de erfgenamen een andere afspraak kon maken. De notaris stelt dat hij de executeur enkel op deze optie heeft gewezen.

De kamer oordeelt dat het de notaris niet kan worden verweten dat de executeur, zonder overleg met klager, tot directe uitkering van het gelegateerde aan de kleinkinderen is overgegaan. Dit wijkt immers af van hetgeen de notaris met de executeur heeft besproken. Dat de door de notaris gegeven uitleg onjuist zou zijn, is niet gebleken. Van klachtwaardig handelen van de notaris is dan ook geen sprake, zodat de kamer dit klachtonderdeel ongegrond zal verklaren.

Schending van informatieplicht

Klager beschuldigt de notaris van het negeren van zijn informatieplicht, omdat hij direct na het overlijden van zijn vader een afspraak maakte om het testament in te zien. Hij beweert dat hij zonder verdere toelichting een verklaring van zuivere aanvaarding kreeg voorgelegd en werd geacht deze ter plekke te ondertekenen. De kamer oordeelt echter dat dit verwijt niet terecht is. Uit het dossier blijkt dat klager per e-mail heeft aangegeven de nalatenschap te willen aanvaarden en dat er vervolgens een videobelgesprek plaatsvond tussen klager en de notaris. Tijdens dit gesprek heeft de notaris klager voorgelicht over zijn positie als erfgenaam en de opties met betrekking tot de aanvaarding of verwerping van de nalatenschap. Omdat klager herhaaldelijk aangaf de nalatenschap zuiver te willen aanvaarden, stuurde de notaris hem een verklaring van zuivere aanvaarding, die klager vervolgens heeft ingevuld en geretourneerd. De kamer concludeert daarom dat de notaris zijn informatieplicht niet heeft geschonden, en verklaart dit klachtonderdeel ongegrond.

Geen reactie door de notaris

Klager verwijt de notaris dat hij niet heeft gereageerd op verzoeken om een gesprek, met name na het ontdekken van vroegtijdige uitkering van legaten aan de kleinkinderen. Klager stuurde op 14 september 2022 een e-mail en deed op 16 september 2022 nogmaals een telefonisch en schriftelijk verzoek om contact op te nemen, maar ontving geen reactie. Uit het verweer van de notaris blijkt echter dat hij op 19 september 2022 heeft geprobeerd klager telefonisch te bereiken, maar klager niet beschikbaar was. Omdat klager toegang had tot meerdere contactmogelijkheden, zoals e-mail, zakelijk en mobiel telefoonnummer van de notaris, zag de notaris geen noodzaak om verdere stappen te ondernemen. De kamer acht het handelen van de notaris niet klachtwaardig, omdat klager op verschillende manieren contact kon opnemen en de notaris ervan uitging dat klager zelf opnieuw contact zou zoeken indien nodig. Daarom verklaart de kamer ook dit klachtenonderdeel ongegrond.

Klik hier voor de volledige uitspraak van de Kamer voor het Notariaat.

Zorgplicht Advocaten

Heeft u een geschil met uw notaris over de vraag of hij/zij de benodigde vakbekwaamheid, zorgvuldigheid en deskundigheid in acht heeft genomen bij de uitvoering van zijn/haar werkzaamheden? Neem dan contact met ons op.