Notaris niet aansprakelijk voor ontbrekend nalatenschapsdossier: wat betekent dit voor uw rechten als erfgenaam?

Wanneer een notaris documenten uit een nalatenschap niet meer kan overleggen, roept dat vragen op. Heeft de notaris zijn zorgplicht geschonden? Is hij aansprakelijk voor schade die erfgenamen lijden? In een recente uitspraak (ECLI:NL:GHAMS:2025:1953) oordeelde het gerechtshof dat de notaris in kwestie niet aansprakelijk was. Deze blog legt uit waarom – en wat u kunt doen als u wél denkt benadeeld te zijn door het handelen van een notaris.

De zaak: erfgenaam krijgt geen toegang tot dossier van overleden vader

In deze zaak wendde een erfgenaam zich tot de opvolgende notaris van een oud-notaris die eerder belast was met de afwikkeling van de nalatenschap van zijn vader. De erfgenaam vroeg om inzage in het oude boedeldossier, maar kreeg te horen dat het dossier vermoedelijk was vernietigd. Volgens de erfgenaam handelde de notaris onzorgvuldig: hij zou geen moeite hebben gedaan om ontbrekende stukken te achterhalen, en bovendien vertragingstactieken hebben toegepast.

Het Gerechtshof Amsterdam stelde echter dat de notaris niet onzorgvuldig had gehandeld. De klacht van de erfgenaam werd ongegrond verklaard. De vraag is: wanneer is een notaris wél aansprakelijk voor schade, en wat kunt u doen als u denkt dat uw rechten als erfgenaam zijn geschaad?

Wat houdt de zorgplicht van een notaris precies in?

Een notaris heeft de wettelijke zorgplicht om zijn werkzaamheden zorgvuldig, onafhankelijk en onpartijdig uit te voeren. Dit betekent onder andere dat hij correcte informatie moet verstrekken, belangen van alle partijen moet afwegen en zorgvuldig moet omgaan met vertrouwelijke documenten en nalatenschappen.

In het geval van een opvolgend notaris (ook wel protocolopvolger genoemd) rust er een aanvullende verantwoordelijkheid: deze notaris moet het archief van de voorganger beheren en eventuele verzoeken om informatie correct beoordelen. Toch is de zorgplicht niet onbegrensd. Als stukken aantoonbaar niet beschikbaar zijn – bijvoorbeeld omdat ze rechtmatig zijn vernietigd – kan de notaris daarvoor niet zomaar aansprakelijk worden gesteld.

Wanneer is een notaris wél aansprakelijk bij schending van zijn zorgplicht?

Een notaris kan aansprakelijk worden gesteld als hij handelt in strijd met zijn zorgplicht en u daardoor schade lijdt. Dat kan bijvoorbeeld in de volgende situaties:

• De notaris verstrekt onjuiste informatie over erfrecht, belasting of verdeling van de erfenis.
• Er worden fouten gemaakt bij de opstelling of registratie van akten.
• De notaris laat na om betrokken partijen voldoende te informeren.
• Belangrijke stukken uit een dossier verdwijnen zonder wettelijke grondslag.
• De notaris handelt partijdig of bevoordeelt één van de erfgenamen.

Als u in zo’n situatie schade lijdt – bijvoorbeeld doordat u een erfdeel misloopt of onverwachte belastingaanslagen krijgt – dan kan er sprake zijn van aansprakelijkheid op grond van een onrechtmatige daad. Dit betekent dat u de notaris juridisch kunt aanspreken op zijn fouten en schadevergoeding kunt eisen.

Waarom was er in deze zaak géén aansprakelijkheid?

Het hof oordeelde dat de opvolgend notaris zich voldoende had ingespannen om helderheid te bieden over het dossier. Er was geen bewijs dat hij stukken achterhield of nalatig was in zijn handelen. De notaris had toegelicht dat het dossier enkel op papier bestond, en dat het – gezien de ouderdom van de zaak – waarschijnlijk rechtmatig was vernietigd.

Bovendien had de notaris de erfgenaam erop gewezen dat voor de verstrekking van gegevens eerst aan bepaalde voorwaarden moest worden voldaan, zoals legalisatie van een machtiging. Deze voorwaarden zijn wettelijk toegestaan en horen bij de zorgvuldige taakuitoefening van de notaris.

Met andere woorden: hoewel de erfgenaam zich benadeeld voelde, had de notaris zijn wettelijke plicht niet geschonden. Daarom werd hij niet aansprakelijk gehouden.

Wat kunt u doen als u wél schade heeft door het handelen van een notaris?

Als u het vermoeden heeft dat een notaris fouten heeft gemaakt bij de afwikkeling van een nalatenschap – of u op andere wijze schade heeft geleden – is het belangrijk om snel juridisch advies in te winnen. De ervaring leert dat financiële schade in dit soort zaken vaak pas later aan het licht komt, bijvoorbeeld bij belastingaanslagen of ongeldige akten.

Zorgplicht Advocaten is gespecialiseerd in het procederen tegen notarissen, accountants, boekhouders en andere financiële dienstverleners die hun zorgplicht hebben geschonden. Wij onderzoeken of er sprake is van verwijtbaar handelen en kunnen namens u een tuchtklacht of civiele procedure starten om schade te verhalen.

Conclusie en oproep

Bent u erfgenaam en denkt u dat de notaris zijn zorgplicht heeft geschonden? Neem dan direct contact op met Zorgplicht Advocaten. Wij helpen u bij het vaststellen van de aansprakelijkheid van de notaris en het verhalen van uw schade.

Zorgplicht Advocaten is dé specialist in zaken rondom aansprakelijkheid van notarissen bij schending van hun zorgplicht.