Zorgplicht bij juridische procedures: aansprakelijkheid bij onjuiste begeleiding of advies

Wanneer u als burger of ondernemer betrokken raakt bij een juridische procedure, mag u vertrouwen op de deskundigheid van uw adviseur – of dit nu een advocaat, accountant of andere juridisch betrokken partij is. De zorgplicht van deze dienstverleners speelt een centrale rol in de begeleiding van een procedure. Wordt die zorgplicht geschonden, dan kan dat leiden tot ernstige financiële schade én aansprakelijkheid. In deze blog bespreken we de juridische achtergrond van een recente uitspraak van het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden (ECLI:NL:GHARL:2025:3540 ) en wat deze zaak betekent voor u als gedupeerde bij een foutieve procesaanpak.

Wat speelde er in deze zaak?

De uitspraak van het hof ging over een kort geding tussen twee familieleden die een zakelijk geschil hadden over een vermeende pachtovereenkomst. De pachter (appellant) had hoger beroep ingesteld tegen een eerdere uitspraak van de pachtkamer, maar trok zijn beroep kort voor de zitting weer in. Hij gaf aan dat er inmiddels in een andere bodemprocedure een eindvonnis was gewezen, waarin was geoordeeld dat er géén pachtovereenkomst bestond. Volgens hem had voortzetting van de procedure daarom “geen effect meer”.

Het hof oordeelde echter dat deze eenzijdige doorhaling van het hoger beroep niet rechtsgeldig was volgens artikel 246 Rv. Omdat geen sprake was van instemming van beide partijen, en de inhoudelijke gronden van het hoger beroep niet werden gehandhaafd, verklaarde het hof de pachter niet-ontvankelijk in zijn hoger beroep en legde hem de proceskosten op.

Zorgplicht binnen juridische begeleiding: wat mag u verwachten?

Hoewel deze zaak niet direct ging over een accountant of notaris, is de achterliggende les duidelijk: een juridische of financieel dienstverlener die een cliënt begeleidt in procedures, moet zorgvuldig handelen. De zorgplicht vereist dat een adviseur alle relevante omstandigheden meeneemt in zijn advies, juiste inschattingen maakt over proceskansen en heldere instructies geeft over gevolgen van intrekkingen of schikkingen. Gebeurt dat niet, dan kan dat schade opleveren – zoals hier: een kostenveroordeling van meer dan €1.500 omdat een procedure onjuist werd beëindigd.

Indien u bijvoorbeeld op advies van een boekhouder of jurist een procedure voortijdig beëindigt, terwijl dat onnodige kosten of verlies van rechten veroorzaakt, dan kan sprake zijn van aansprakelijkheid wegens schending van de zorgplicht.

Wat betekent ‘zorgplicht’ in juridische zin?

De zorgplicht houdt in dat een professionele dienstverlener – zoals een accountant, notaris, advocaat of fiscalist – moet handelen als een redelijk bekwaam en redelijk handelend vakgenoot. In de praktijk betekent dit:

• volledige en juiste advisering;
• tijdige informatieverstrekking;
• waarschuwingen bij risico’s;
• naleving van termijnen en procesregels.

Wanneer een adviseur deze zorgplicht schendt, ontstaat het risico dat hij aansprakelijk wordt gesteld voor de geleden schade.

Niet-ontvankelijkheid en onnodige kosten: een risico bij fout advies

De uitspraak illustreert ook het risico van een procedure die op onjuiste gronden wordt beëindigd. De pachter handelde eenzijdig, zonder duidelijke afstemming over de proceskosten. Het hof zag dit niet als geldige doorhaling, maar als intrekking zonder basis. Hierdoor moest hij de proceskosten van de wederpartij vergoeden.

Als een cliënt bijgestaan wordt door een adviseur, mag van deze adviseur verwacht worden dat hij het juridische speelveld begrijpt – óók wat betreft procesrecht. Laat een adviseur dit na, dan kan er sprake zijn van onrechtmatige daad of beroepsfout.

Wanneer is een dienstverlener aansprakelijk?

Een dienstverlener is aansprakelijk als:

• hij zijn zorgplicht heeft geschonden;
• deze schending heeft geleid tot schade;
• er een causaal verband is tussen fout en schade.

Deze schade kan bestaan uit:

• proceskosten die anders vermeden waren;
• verlies van proceskansen;
• imagoschade of verlies van inkomsten.

Zeker bij procedures is het essentieel dat een dienstverlener goed documenteert, juiste keuzes maakt en zijn cliënt niet in een kwetsbare juridische positie brengt.

Schade door schending van zorgplicht? Zorgplicht Advocaten helpt u verder

Heeft u schade geleden doordat een financieel of juridisch adviseur onjuist heeft geadviseerd? Heeft uw accountant fouten gemaakt bij een bezwaar- of beroepsprocedure? Of heeft een notaris of jurist verzuimd u tijdig te waarschuwen voor juridische risico’s? Dan kan sprake zijn van een schending van de zorgplicht, met mogelijk recht op schadevergoeding.

Zorgplicht Advocaten is gespecialiseerd in zaken waarin dienstverleners – zoals accountants, notarissen, fiscalisten en andere adviseurs – tekort zijn geschoten in hun zorgplicht. Wij onderzoeken grondig of u recht heeft op schadevergoeding en begeleiden u bij het aansprakelijk stellen van de verantwoordelijke partij.

Wacht niet tot de schade onherstelbaar is. Neem vandaag nog contact op met Zorgplicht Advocaten voor een beoordeling van uw zaak rond zorgplicht en aansprakelijkheid.