Zorgplicht van notaris in het geding bij afwikkeling van nalatenschap

In januari 2018 legde de vader van klaagster zijn laatste wilsbeschikking vast, waarin hij specifieke wensen uitte met betrekking tot de afwikkeling van zijn nalatenschap. Na zijn overlijden in juli 2020 ontstond er een geschil toen de notaris weigerde de echtgenoot van klaagster te betrekken als haar advocaat, wat resulteerde in een klachtprocedure.

Het testament

Op 19 januari 2018 heeft de vader van klaagster (hierna aangeduid als erflater) voor de notaris zijn laatste wilsbeschikking vastgelegd, waarbij eerdere wilsbeschikkingen werden herroepen. Op dezelfde dag heeft de notaris ook het testament van de echtgenote van erflater, de moeder van klaagster (hierna aangeduid als erflaatster), gepasseerd.

Erflater benoemde in zijn testament zijn echtgenote als enige erfgenaam, en via een ‘tweetrapsmaking’ werd bepaald dat het restant van de nalatenschap bij het overlijden van erflaatster naar de broer van klaagster zou gaan. Klaagster kreeg enkel een geldvordering ter hoogte van haar legitieme portie. Daarnaast had erflater nog een andere wens in zijn testament laten opnemen:

“Mijn uitdrukkelijke wens is dat bij de gesprekken welke benodigd zijn tussen de notaris, welke is betrokken bij afwikkeling van mijn nalatenschap, en/of executeurs de echtgenoot van mijn voornoemde dochter niet aanwezig zal zijn.”

Echtgenoot als advocaat van klaagster

Erflater overleed in juli 2020, waarna de broer van klaagster en de notaris gezamenlijk als executeurs-afwikkelingsbewindvoerders werden aangesteld. Op 9 september 2020 informeerde de notaris klaagster per e-mail over de afwikkeling van de nalatenschap. Op 19 oktober 2020 deelde de echtgenoot van klaagster mee dat klaagster hem had gevraagd haar belangen te behartigen en als haar advocaat op te treden.

Vanwege de wens van erflater heeft de notaris advies ingewonnen bij de Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie (KNB), maar bemiddeling leidde niet tot overeenstemming.

Erflaatster is op 9 december 2020 overleden. Op grond van het testament van erflaatster is de broer van klaagster de enig erfgenaam en heeft erflaatster aan klaagster een geldvordering ter hoogte van de legitieme portie gelegateerd. Ook is in het testament van erflaatster dezelfde voorwaarde opgenomen over de aanwezigheid van de echtgenoot van klaagster bij gesprekken tussen de notaris en/of de executeur(s).

Ondanks advies van de deken van de Amsterdamse Orde van Advocaten dat de echtgenoot van klaagster vrij is om haar belangen te behartigen, raadde de deken hem af op te treden voor zijn echtgenote. Desondanks benaderde klaagsters echtgenoot de notaris op 26 april 2021 opnieuw, wat leidde tot een klacht van de notaris bij de Amsterdamse Orde van Advocaten. De Raad van Discipline begreep de spagaat van de notaris maar oordeelde dat de wens van erflater niet betekent dat de echtgenoot van klaagster niet als haar advocaat mag optreden.

Klaagster diende vervolgens een klacht in tegen de notaris, waarin zij zich beklaagt over zijn handelen en het niet accepteren van haar echtgenoot als haar advocaat.

Klacht

Klaagster heeft vervolgens een klacht tegen de notaris ingediend. Samengevat luidt de klacht dat de notaris zich niet heeft gedragen zoals van een notaris mag worden verwacht. Klaagster vindt het handelen van de notaris een notaris onwaardig; haars inziens is geen sprake van een integere beroepsuitoefening. Daarnaast beklaagt klaagster zich erover dat de notaris haar echtgenoot niet wil accepteren als advocaat die haar belangen behartigt. De notaris zou hiermee onzorgvuldig hebben gehandeld.

Geen sprake van onzorgvuldig handelen

Het hof verwijst in zijn oordeel ten eerste naar de uitspraak die de Raad van Discipline heeft genomen in de klacht die de notaris tegen de echtgenoot van klaagster had ingediend. De Raad van Discipline heeft toen geoordeeld dat er geen tuchtrechtelijk verwijtbaar gedrag kon worden vastgesteld van de echtgenoot van klaagster in zijn hoedanigheid als advocaat van zijn echtgenote tegenover de notaris.

Het hof is van oordeel dat, gezien de omstandigheden van het geval, waaronder de wens van erflaters en het advies van de deken, de notaris redelijkerwijs kon besluiten om geen communicatie met de echtgenoot van klaagster aan te gaan. Deze overweging gold ook voor het indienen van een klacht van de Raad van Discipline door de notaris tegen de echtgenoot van klaagster.

Het hof concludeert dat de notaris niet onzorgvuldig heeft gehandeld en acht de klacht van klaagster ongegrond.

Klik hier voor de volledige uitspraak van het Gerechtshof Amsterdam.

Zorgplicht Advocaten

Heeft u een geschil met uw notaris over de vraag of hij/zij de benodigde vakbekwaamheid, zorgvuldigheid en deskundigheid in acht heeft genomen bij de uitvoering van zijn/haar werkzaamheden? Neem dan contact met ons op