Uitspraak: Accountant handelt tuchtrechtelijk verwijtbaar door belastingaangifte in te dienen zonder instemming cliënt

Een boerin heeft sinds 1969 een rundveeteeltbedrijf samen met haar echtgenoot. In 2008 overlijdt haar man waarnaar zij het bedrijf alleen voortzet. In 2010 is de boerin samen met haar zoon een vennootschap onder firma aangegaan. Haar zoon exploiteerde daarnaast al sinds 1996 een pluimveebedrijf. Sinds eind 2011 is D Accountants en Adviseurs betrokken bij het bedrijf van de boerin. Eén van de werkzaamheden van D Accountants en Adviseurs is het opstellen van de jaarrekeningen.

Slechts één van de twee vennoten aanwezig bij bespreking jaarrekeningen met accountant

De jaarrekeningen 2011-2014 van de vof zijn opgesteld op basis van de door de zoon overgelegde financiële stukken. De samenstellingsverklaringen bij de jaarrekeningen zijn afgegeven door een accountant-administratieconsulent die werkzaam is bij D Accountants en Adviseurs. De jaarrekeningen van 2011 tot en met 2013 zijn daarnaast door een andere accountant-administratieconsulent mede-ondertekend in hoedanigheid van directielid. De concept-jaarrekeningen zijn telkens met de zoon besproken zonder dat de boerin daarbij aanwezig was. In 2016 vinden er onderhandelingen plaats over de overname van de overneming. Voor die tijd zijn er nooit problemen geweest tussen de boerin en haar zoon. Tijdens de onderhandelingen is de boerin vervolgens vragen gaan stellen over de gang van zaken binnen de vof in de jaren voor 2016. Hier is onenigheid over ontstaan waarnaar in 2016 ook  de samenwerking tussen de vof en D Accountants en Adviseurs is beëindigd.

Volgens de boerin hebben de accountants gehandeld in strijd met de voor hen geldende gedrags- en beroepsregels. Volgens de boerin hebben de accountants haar bewust niet betrokken bij het overleg over de jaarrekeningen en belastingaangiftes. Daarnaast hebben de accountants haar niet betrokken bij belangrijke aankopen, contractuele verplichtingen en de verwerking van de herinvesteringsreserve. Bij het opstellen van de jaarrekeningen is er daarnaast door de accountants geen rekening gehouden met hetgeen is bepaalt in de akte van oprichting van de vof. Ook zijn de belastingaangiften door de accountants al gedaan voordat de jaarrekeningen waren getekend door de boerin.

Klachten over jaarrekeningen 2011 en 2012 zijn al verjaard en daardoor niet-ontvankelijk

De accountants doen allereerst een beroep op niet-ontvankelijkheid van de klacht doordat de driejaarstermijn is verstreken. Het gaat daarbij om een deel van de klacht dat ziet op de jaarrekeningen 2011 en 2012. Het gaat bij ingang van de driejaarstermijn er niet om wanneer een klager een handelen/nalaten van een accountant heeft geconstateerd of redelijkerwijs heeft kunnen constateren, maar wanneer bij een klager een vermoeden is ontstaan of redelijkerwijs kon ontstaan dat de accountant van zijn handelen of nalaten een tuchtrechtelijk verwijt kan worden gemaakt. In deze zaak is het klaagschrift op 16 december 2017 per post verstuurd. In dit geval is daarom de datum 16 december 2014 bepalend.

De jaarrekening van 2011 is op 17 juli 2012 aan de boerin aangeboden en de jaarrekening 2012 is op 6 maart 2014 aan de boerin toegezonden. Op die momenten had bij de boerin het vermoeden kunnen ontstaan dat sprake zou kunnen zijn van tuchtrechtelijk laakbaar handelen. De Accountantskamer oordeelt daarom dat de klacht niet-ontvankelijk is voor zover deze ziet op de jaarrekeningen 2011 en 2012.

Accountant moet vóór uitvoering van de opdracht persoonlijk contact hebben met vertegenwoordigers van cliënt

In de opdrachtbevestiging is opgenomen dat de samenstellingswerkzaamheden in overeenstemming met de Standaard 4410 zullen worden verricht. Volgens paragraaf 7 van deze Standaard moet een accountant zich ervan overtuigen dat er tussen de opdrachtgever en hem overeenstemming bestaat over de opdrachtvoorwaarden. Daarnaast moet de accountant een globaal beeld hebben van de bedrijfsactiviteiten van de entiteit.  Om te voldoen aan de fundamentele beginselen van deskundigheid en zorgvuldigheid en van professioneel gedrag moet een accountant vóór de uitvoering van de opdracht persoonlijk contact hebben met een vertegenwoordiger van de cliënt. Dit zodat hij op basis van zijn eigen waarnemingen een oordeel kan vormen over de bedrijfsactiviteiten en over de persoon/personen die de cliënt vertegenwoordigen. Daarnaast biedt persoonlijk contact de opdrachtgever juist de mogelijkheid om zo in vrijheid te beslissen aan welke accountant hij de opdracht verstrekt.

Indien er sprake is van een vennootschap onder firma die bestaat uit twee vennoten, zoals in deze zaak het geval is, dient de accountant met beide vennoten persoonlijk contact te hebben. Vanaf 2011 tot en met 2014 heeft de accountant geen persoonlijk contact gehad met de boerin, zelfs niet telefonisch. Het overleg over de jaarrekeningen van de vof werd steeds gevoerd met haar zoon. Hierdoor hebben de accountants Standaard 4410 niet nageleefd en de fundamentele beginselen van deskundigheid en zorgvuldigheid en van professioneel gedrag geschonden. Deze beginselen zijn echter niet alleen hierdoor geschonden. De accountants hebben ook nagelaten om met de boerin te overleggen over haar inkomstenbelasting aangiften.

Accountant mag belastingaangifte enkel indienen met instemming van cliënt

De boerin heeft daarnaast nog een klacht ingediend tegen de accountants omdat de accountants de aangifte inkomstenbelasting 2014 hebben ingediend zonder voorafgaande instemming van haar. De accountants stellen dat de boerin uiteindelijk akkoord is gegaan met de cijfers en met de aangifte door de jaarrekening te accorderen en dat er hoge boetes staan op het niet tijdig indienen van belastingaangiftes. De gang van zaken was dus voordelig voor de boerin, aldus de accountants. Echter, volgens de Accountantskamer vloeit uit het fundamentele beginsel van vakbekwaamheid en zorgvuldigheid voort dat een accountant onder andere de aangifte inkomstenbelasting alleen met instemming van zijn/haar cliënt mag indienen. De klacht van de boerin wordt daarom gegrond verklaard. Bij het bepalen van de tuchtrechtelijke maatregel houdt de Accountantskamer rekening met de aard en de ernst van het verzuim van de accountant en de omstandigheden waaronder het tuchtrechtelijk verwijtbaar handelen zich heeft voorgedaan. In deze tuchtzaak acht de Accountantskamer de maatregel van een waarschuwing passend en geboden nu de accountant meerdere malen in strijd heeft gehandeld met fundamentele beginselen.

Klik hier voor de volledige uitspraak van de Accountantskamer.

Zorgplicht Advocaten

Heeft u een geschil met uw accountant over de vraag of hij/zij de benodigde vakbekwaamheid, zorgvuldigheid en deskundigheid in acht heeft genomen bij de uitvoering van zijn/haar werkzaamheden? Heeft uw accountant uw opdrachten niet naar behoren uitgevoerd? En heeft u als gevolg daarvan schade geleden? Neem dan contact op met een van de gespecialiseerde advocaten van Zorgplicht Advocaten.

Zie ook vergelijkbare uitspraken:

Rob Silvertand

Wij staan voor u klaar

  • Tegen (financiële) dienstverleners
  • 20+ jaar ervaring
  • Eerlijk en transparant
Neem contact op Laat ons u bellen
Joost Papeveld

Wij helpen u graag

  • Tegen (financiële) dienstverleners
  • 20+ jaar ervaring
  • Eerlijk en transparant