Klacht notaris: wat zijn uw rechten bij een fout van de notaris?

Een notaris speelt een cruciale rol bij belangrijke juridische momenten in het leven: de aankoop van een woning, het opstellen van een testament, de oprichting van een onderneming. Juist daarom is het extra ingrijpend als een notaris een fout maakt. In deze blog bespreken we wat u kunt doen als u een klacht heeft over uw notaris, welke wegen u kunt bewandelen en wanneer u schadevergoeding kunt eisen.

Dit soort fouten kunnen grote financiële gevolgen hebben. In deze blog leest u wat uw rechten zijn als u hiermee te maken krijgt.

Wat ging er mis? Klacht notaris in de praktijk

Er zijn verschillende soorten klachten over notarissen. Denk aan fouten in aktes, verkeerde advisering over erfrecht, het missen van termijnen of het onvoldoende toelichten van juridische gevolgen. Soms leidt dit tot financiële schade, bijvoorbeeld als een erfgenaam onterecht wordt benadeeld, of een woning wordt geleverd zonder duidelijkheid over de eigendomssituatie.

Een recente uitspraak maakt dit concreet. Een cliënt diende een klacht in bij de Kamer voor het Notariaat, omdat de notaris een testament had opgesteld zonder voldoende uitleg over de gevolgen. De erfgenamen voelden zich hierdoor ernstig benadeeld. De klacht notaris werd gegrond verklaard: de notaris had zijn zogenoemde zorgplicht geschonden. Deze zorgplicht houdt in dat een notaris cliënten goed moet informeren en beschermen tegen juridische risico’s.

Bij dergelijke fouten kunt u stappen ondernemen – zowel via de tuchtrechter als via de civiele rechter.

Wat vond de rechter? Schending van zorgplicht

De tuchtrechter, de Kamer voor het Notariaat, toetst of de notaris zich aan de beroepsregels heeft gehouden. In de bovengenoemde zaak oordeelde de Kamer dat de notaris de cliënt onvoldoende had voorgelicht. Hij had zijn Belehrungspflicht – de plicht om cliënten te informeren – geschonden. De Kamer legde een berisping op.

Belangrijk om te weten: de Kamer voor het Notariaat spreekt zich niet uit over schadevergoeding. Voor vergoeding van schade, bijvoorbeeld vanwege een foutieve akte of onjuiste advisering, moet u naar de civiele rechter. Ook als een klacht notaris gegrond wordt verklaard, krijgt u dus niet automatisch een schadevergoeding.

Wilt u schade verhalen op de notaris? Dan moet u kunnen aantonen dat er sprake is van een fout, schade én een verband daartussen.

Wanneer is een notaris aansprakelijk voor schade?

Een notaris kan civielrechtelijk aansprakelijk zijn wanneer hij zijn zorgplicht schendt. Juridisch gezien valt dat onder wanprestatie (tekortkoming in de overeenkomst) of onrechtmatige daad (bijvoorbeeld nalatigheid). Om de notaris aansprakelijk te houden, moet u aantonen:

• Dat de notaris een fout heeft gemaakt (bijvoorbeeld verkeerde informatie, onvolledige uitleg of een vergissing in een akte);
• Dat u daardoor schade hebt geleden (bijvoorbeeld een gemiste erfenis, juridische kosten, of waardeverlies);
• Dat er een causaal verband bestaat tussen de fout en de schade.

De lat ligt hoog, maar is zeker haalbaar bij duidelijke fouten. Denk aan onjuist ingevulde aktes, het niet melden van fiscale gevolgen of het over het hoofd zien van wettelijke termijnen. Ook bij conflicten binnen een familie over een nalatenschap kan een klacht notaris leiden tot aansprakelijkheid.

In zulke gevallen is juridische hulp essentieel om uw schade goed te onderbouwen en de juiste route te volgen.

Welke wegen kunt u bewandelen bij een klacht notaris?

Als u een klacht heeft over uw notaris, zijn er drie mogelijke routes:

• Gesprek met de notaris zelf
  Veel notariskantoren hebben een eigen klachtenregeling. Een direct gesprek biedt vaak al duidelijkheid of herstel. Vraag de notaris om een reactie en een toelichting.
• Bemiddeling via de KNB
  De Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie (KNB) biedt gratis en onpartijdige bemiddeling aan. Dit gebeurt schriftelijk. Bij succes leidt dit tot een oplossing zonder formele procedure.
• Formele klacht bij de Kamer voor het Notariaat
  Deze tuchtrechtelijke procedure beoordeelt of de notaris de regels heeft overtreden. Sancties zijn onder meer een waarschuwing, berisping, schorsing of zelfs schrapping. Deze procedure is geschikt als u ernstige fouten vermoedt.

Daarnaast kunt u – als u schade hebt geleden – naar de civiele rechter stappen. Alleen daar kunt u een schadevergoeding eisen. De rechter bekijkt of de notaris een wanprestatie heeft geleverd of onrechtmatig heeft gehandeld.

Let op: het tuchtrecht en civiel recht lopen apart. U kunt ze naast elkaar gebruiken, maar de civiele rechter kijkt vooral naar het financiële gevolg.

Wat betekent dit voor u als cliënt?

Als u denkt dat uw notaris een fout heeft gemaakt, is het belangrijk snel te handelen. Juridische fouten kunnen leiden tot schade die niet altijd meer te herstellen is. Zeker bij zaken als testamenten, huwelijkse voorwaarden of vastgoedtransacties, is nauwkeurigheid essentieel.

Zit u in een situatie waarin:

• Uw notaris onduidelijk is geweest over de gevolgen van een akte?
• Er fouten staan in een testament of andere officiële akte?
• U schade heeft geleden door onjuiste advisering?

Dan is het verstandig juridisch advies in te winnen. Een klacht notaris kan het begin zijn van een formele aansprakelijkstelling, zeker als de fout aantoonbaar tot financiële of juridische schade heeft geleid.

Hoe eerder u de fout signaleert en onderbouwt, hoe sterker u staat in een juridische procedure.

Hoe werkt een civiele schadeprocedure tegen een notaris?

Een civiele procedure begint met het aansprakelijk stellen van de notaris. Dit gebeurt via een brief, waarin u de fout, de schade en het verband toelicht. De notaris (of zijn beroepsaansprakelijkheidsverzekeraar) kan reageren met een voorstel tot regeling of afwijzing.

Komt u er niet uit? Dan kunt u een gerechtelijke procedure starten. U moet dan bewijzen:

• Dat de notaris zijn zorgplicht heeft geschonden;
• Wat de concrete schade is;
• En dat de schade zonder die fout niet was ontstaan.

De rechter beoordeelt dit aan de hand van de feiten, eventuele eerdere uitspraken, en deskundigenadvies. Is de vordering gegrond? Dan wordt een schadevergoeding toegewezen.

Let wel: de notaris is doorgaans verzekerd, wat het verhalen van schade in praktijk beter uitvoerbaar maakt.

Voorbeelden uit de praktijk

Bij Zorgplicht Advocaten zien wij regelmatig situaties waarin een klacht notaris leidt tot een schadevergoeding. Bijvoorbeeld:

• Een erfgenaam die benadeeld werd door een fout in een testament;
• Een koper die een woning kocht met verborgen gebreken, terwijl de notaris geen goede onderzoeksplicht vervulde;
• Een ondernemer die door onvolledig advies van de notaris belastingnadelen ondervond bij overdracht van zijn bedrijf.

In al deze gevallen is de notaris aansprakelijk gesteld – met succes.

Conclusie en oproep tot actie

Een klacht notaris is meer dan alleen een signaal van ontevredenheid. Het kan het begin zijn van een juridische procedure waarbij u recht hebt op schadevergoeding. Hoewel notarissen een zware zorgplicht hebben, kan het toch misgaan. En dan is het goed om te weten wat uw rechten zijn.

Heeft u schade geleden door een fout van uw notaris of financieel adviseur? Neem contact op met Zorgplicht Advocaten. Wij beoordelen uw zaak en helpen u bij het verhalen van uw schade. Wij helpen uitsluitend cliënten met een bestaand probleem met een notaris, accountant, makelaar of financieel adviseur.