Uitspraak: Accountant verstrekt lening aan cliënt en schendt fundamentele beginselen

Meneer A heeft meerdere vennootschappen. Hij is onderdeel van een CV en heeft twee Bv’s. Een accountant stelt voor de CV en BV1 de jaarrekeningen op. Daarnaast voert hij de loonadministratie voor deze vennootschappen en verzorgt hij de aangiften voor de inkomsten- en loonbelasting.

In 2012 en 2013 leent hij meerdere keren geld uit aan meneer A en BV2. In totaal leent hij een bedrag van € 85.000,- uit. Op 1 augustus 2014 stellen zij een overeenkomst op voor deze lening. Met de overeenkomst krijgt de accountant een pandrecht op de inventaris van BV2.
In 2013 wordt het faillissement van de CV uitgesproken. In totaal is er een schuld van € 1.4 miljoen. De accountant heeft zelf een vordering van ruim € 805.000,- op de CV. Deze vordering bestaat uit een verstrekte lening van € 345.000,- en een bedrag van € 460.000,- voor geleverde diensten.

Belastingdienst en FIOD starten onderzoek

De Belastingdienst start naar aanleiding van het faillissement een boekenonderzoek. Er zouden voor het faillissement enkele opvallende transacties hebben plaatsgevonden, waardoor schuldeisers van de CV mogelijk benadeeld zijn. Daarnaast doet de curator in 2016 aangifte van faillissementsfraude. Deze aangifte leidt in 2016 tot een onderzoek dat wordt ingesteld door de FIOD. In verband met dit onderzoek wordt in de zomer van 2016 een inval gedaan bij het woonhuis van de accountant, waar hij ook zijn kantoor hield.
Uit het strafrechtelijk onderzoek blijkt dat meneer A op 1 januari 2013 een vordering op de CV had van € 57.000,-. De accountant heeft voor de CV drie loonstroken opgesteld en gedateerd op 20 maart 2013. Met deze loonstroken werden overuren uitbetaald die in de periode 2006 tot en met 2012 gemaakt zouden zijn.

Begin 2013 had de CV een vordering op BV1 van € 42.000,-. Vlak voor het faillissement werd uitgesproken, heeft BV1 een bedrag van € 68.000.- gefactureerd. Dit voor de werkzaamheden die BV1 heeft verricht voor de CV in de periode 2009 tot en met 2012. Het openstaande bedrag wordt met de factuur verrekend en het resterende bedrag betaald de CV vlak voor het faillissement aan BV1. De CV had begin 2013 een openstaande schuld bij de accountant vanwege een lening die de accountant aan de CV had verstrekt. Deze schuld, van € 20.000,-, is in april 2013 plots afgelost.

OM dient klacht in bij Accountantskamer

De resultaten uit het onderzoek van de Belastingdienst en de FIOD geven voldoende aanleiding voor het OM om een klacht in te dienen tegen de accountant bij de Accountantskamer. De klacht valt uiteen in drie onderdelen. Ten eerste verwijt het OM de accountant dat hij de fundamentele beginselen van professioneel gedrag en objectiviteit geschonden. Dit doordat hij een geldlening heeft verstreken aan BV2. Ten tweede heeft hij onvoldoende professioneel gedrag en zorgvuldigheid betracht bij het opmaken van salarisstroken. Als laatste verwijt het OM de accountant dat hij zijn cliënt heeft geadviseerd over potentieel frauduleuze handelingen en vermoedelijke faillissementsfraude.

Accountant treft onvoldoende maatregelen om beginselen te waarborgen

Bij de behandeling van de klacht gaat de Accountantskamer ten eerste in op de objectiviteit van de accountant. De tuchtrechter benadrukt dat er geen gedrags- of beroepsregel is die het verstrekken van een lening aan cliënten verbiedt. Het verstrekken van een lening is wel een wezenlijk risico voor de bedreiging van de objectiviteit. De lening waar het OM in haar klacht op doelt is de lening van € 85.000,-. Voor deze lening heeft de accountant op 1 augustus 2014 een overeenkomst gesloten. Hiermee verkreeg hij een pandrecht op de inventaris van BV2. Om de objectiviteit te waarborgen, heeft de accountant naar eigen zeggen, een rente op de lening bedongen en een levensverzekering afgesloten op het leven van meneer A.

Deze maatregelen zijn naar het oordeel van de Accountantskamer niet voldoende om de objectiviteit te waarborgen. Het gaat hierbij niet om de objectiviteit die de accountant ten opzichte van zijn cliënt moest waarborgen. Het gaat om de objectiviteit ten aanzien van zijn eigen financiële belangen. Volgens de tuchtrechter blijkt uit niets dat de accountant zich heeft gerealiseerd dat zijn objectiviteit werd bedreigd en dat hij hier maatregelen tegen moest nemen. Het handelen van de accountant resulteert volgens de Accountantskamer dan ook in een schending van de fundamentele beginselen van professioneel gedrag en objectiviteit.

Uit onderzoek FIOD blijkt dat accountant niet integer heeft gehandeld

Zoals hierboven al genoemd, heeft de FIOD in het kader van het onderzoek in 2016 een huiszoeking gedaan. Bij deze huiszoeking heeft de FIOD verschillende handgeschreven notities gevonden. In deze notities staan sterke aanwijzingen dat de accountant meneer A heeft geadviseerd om zichzelf te bevoordelen, in het geval dat de CV failliet zou gaan.

De Accountantskamer stelt dat het in beginsel niet verboden is om een cliënt te adviseren bij een naderend faillissement. Een accountant moet in dat geval wel de fundamentele beginselen in acht nemen. De tuchtrechter is van oordeel dat, met de gevonden notities, aangetoond kan worden dat de accountant in strijd met de fundamentele beginselen heeft gehandeld. Dit levert een schending op van de fundamentele beginselen van integriteit en objectiviteit.

Tijdelijke doorhaling voor accountant door schending beginselen

De Accountantskamer kan de klacht omtrent de salarisstroken niet gegrond verklaren, omdat deze te laat is ingediend. De andere klachten van het OM worden door de tuchtrechter wel gegrond verklaard, waardoor een schending van verschillende fundamentele beginselen komt vast te staan. Nu de accountant niet objectief en integer heeft gehandeld legt de Accountantskamer een maatregel op. De maatregel is een tijdelijke doorhaling van drie maanden.

Hier kunt u de volledige uitspraak van de Accountantskamer lezen.

Zorgplicht Advocaten

Heeft u een geschil met uw accountant over de vraag of hij/zij de benodigde vakbekwaamheid, zorgvuldigheid en deskundigheid in acht heeft genomen bij de uitvoering van zijn/haar werkzaamheden? Heeft uw accountant uw opdrachten niet naar behoren uitgevoerd? En heeft u als gevolg daarvan schade geleden? Neem dan hier contact op met een van de gespecialiseerde advocaten van Zorgplicht advocaten.

Zie ook vergelijkbare uitspraken:

Rob Silvertand

Wij staan voor u klaar

  • Tegen (financiële) dienstverleners
  • 20+ jaar ervaring
  • Eerlijk en transparant
Neem contact op Laat ons u bellen
Monique Ebben

Wij helpen u graag

  • Tegen (financiële) dienstverleners
  • 20+ jaar ervaring
  • Eerlijk en transparant