Het Bureau Financieel Toezicht (BFT) heeft onderzoek gedaan naar een tiental aandelenoverdrachten die door dezelfde notaris zijn verricht. Het gaat om zeven aandelenoverdrachten die zijn verricht voor A en drie aandelenoverdrachten voor B.
BFT zet vraagtekens bij de wijze waarop de notaris de aandelenoverdrachten heeft verricht. In de dossiers ontbreken onderzoeken naar de beweegredenen van partijen voor de overdracht. Ook is in alle tien gevallen de koopsom betaald buiten de notaris om. Verder valt op dat bij alle overdrachten verricht voor A sprake is van een geringe koopsom en het telkens dezelfde koper betreft. Bij de aandelenoverdrachten verricht voor B heeft de notaris nagelaten om onderzoek te doen naar de betaling van de koopsom.
BFT heeft haar bevindingen samengebracht in een onderzoeksrapport en heeft dit voorgelegd aan de Kamer voor het Notariaat. De notaris is sinds 5 december 2018 niet meer actief.
Notaris doet te weinig onderzoek naar de aandelenoverdrachten
Uit de onderzochte aandelenoverdrachten blijkt niet dat de notaris voldoende invulling heeft gegeven aan zijn onderzoeksplicht. In verschillende dossiers is afgegaan op éénzijdige informatie van één van de partijen. Dit mocht hij niet doen. Een notaris heeft een zelfstandige taak om onderzoek te doen. Voor zover de notaris wel vragen heeft gesteld had hij uit de antwoorden moeten opmaken dat nader onderzoek op zijn plaats was. Daarnaast heeft hij niet actief onderzocht of alvorens het passeren van de akte de koopprijs was betaald. Uit niets blijkt dat hij zijn cliënten heeft gewezen op de mogelijke gevolgen indien de betaling van de koopprijs uitbleef. BFT stelt vast dat de notaris bij alle tien de overdrachten in strijd met zijn onderzoeksplicht heeft gehandeld.
Onvoldoende onderzoek leidt tot schending weigeringsplicht
Vanwege het gebrek aan onderzoek kon de notaris onmogelijk vaststellen of hij zijn diensten mocht verrichten of dat hij deze cliënten had moeten weigeren. Gelet op de omstandigheden had de notaris in alle tien de dossiers zijn diensten niet mogen verlenen. Daarmee heeft hij zijn weigeringsplicht geschonden.
Notaris had direct melding moeten maken van ongebruikelijke transacties
De aandelenoverdrachten bevatten verschillende indicatoren die wijzen op ongebruikelijke transacties. Een notaris heeft de plicht om melding te maken van een ongebruikelijke transactie. Deze melding moet een notaris direct doen zodra hij van de transacties op de hoogte is. In dit geval heeft de notaris pas melding gemaakt van alle tien de overdrachten nadat het BFT hem heeft aangedrongen om de dossiers opnieuw te onderzoeken. Omdat hij niet onverwijld en zelfstandig melding heeft gemaakt van deze overdrachten heeft hij zijn meldingsplicht geschonden.
Notaris erkent de klachten
In zijn verweerschrift en op de zitting heeft de notaris de klachten van BFT erkend. Hij vraagt de tuchtrechter om de behandeling van de klacht te staken nu hij niet langer actief is als notaris. De tuchtrechter gaat niet mee in dit verzoek. Ook na het neerleggen van zijn functie is een notaris onderworpen aan de regels van het tuchtrecht. De tuchtrechter benadrukt dat een notaris een belangrijke maatschappelijke taak heeft. De klachten zien op de rol die de notaris had als poortwachter. Het beoordelen en zo nodig sanctioneren van een vermeende normschending draagt bij aan de waarborging van die poortwachtersfunctie.
De tuchtrechter stelt vast dat de klachten uit het onderzoeksrapport van het BFT worden erkend door de notaris. Door onvoldoende onderzoek te doen en zich niet te houden aan zijn wettelijke verplichten heeft de notaris verwijtbaar gehandeld.
Boete gepast vanwege neerleggen ambt
De klachten tegen de notaris raken de kern van het notariaat. Daar komt bij dat het hier geen sprake is van een incident. In tien verschillende akten van aandelenoverdracht heeft de notaris in strijd met zijn wettelijke verplichtingen gehandeld. De tuchtrechter oordeelt dat een schorsing van enige duur op zijn plaats is. Nu het echter gaat om een notaris die reeds zijn ambt heeft neergelegd, acht de tuchtrechter een boete op zijn plaats. Gelet op de ernst van de onzorgvuldigheid oordeelt de tuchtrechter dat een berisping in combinatie met een geldboete van €15.000,- een gepaste maatregel is.
Klik hier voor de volledige uitspraak van de Kamer voor het Notariaat.
Zorgplicht Advocaten
Heeft u een geschil met uw notaris over de vraag of hij/zij de benodigde vakbekwaamheid, zorgvuldigheid en deskundigheid in acht heeft genomen bij de uitvoering van zijn/haar werkzaamheden? Neem dan hier contact op met een van de gespecialiseerde advocaten van Zorgplicht Advocaten
Zie ook vergelijkbare uitspraken:
Wij staan voor u klaar
- Tegen (financiële) dienstverleners
- 10+ jaar ervaring
- Eerlijk en transparant
