Mevrouw A is werkzaam bij Y B.V. Naast haar werkzaamheden bij Y B.V., heeft mevrouw A op 10 juni 2014 een besloten vennootschap opgericht (hierna: “X B.V.”). Hiervan is zij enig aandeelhouder en enig bestuurder. De akte van oprichting van X B.V. is door kandidaat-notaris mr. O gepasseerd. Het geplaatst kapitaal van X B.V. bedraagt volgens de statuten € 100,-, maar dit is echter nooit geplaatst.
Promise to buy arrangement
Meneer B is partner van Y B.V.. Hij heeft een e-mail verstuurd aan de kandidaat-notaris. Hierin deelt hij mede dat de aandelen in X B.V., na akkoord van meneer C, moeten worden overgedragen voor € 2.000,- aan meneer D. Meneer C is werkzaam bij Z & Co., dat is gevestigd in Panama. Hij heeft per e-mail op 1 april 2015 akkoord gegeven. Meneer B heeft de e-mail van meneer C doorgestuurd aan de kandidaat-notaris, inclusief de daaraan voorafgaande e-mails. In een van deze e-mails gaf meneer C informatie over de voorgenomen transacties. X B.V. zou een ‘promise to buy arragement’ sluiten voor de aankoop van vastgoed in Ecuador.
Akte voor aandelenoverdracht leidt tot een directiewisseling
Op 1 april 2015 heeft de kandidaat-notaris de benodigde stukken opgesteld voor een directiewisseling bij X B.V. Op 9 april 2015 heeft de notaris een akte van aandelenoverdracht gepasseerd. Als gevolg van deze akte, zijn alle aandelen in X B.V. door mevrouw A overgedragen aan meneer D voor een koopsom van € 2.000,-.
Medewerking aan dubieuze financiële constructie
Een jaar later, op 6 en 7 april zijn er verschillende berichten verschenen in de media over onthullingen in de Panama Papers. Namelijk dat het kantoor van de kandidaat-notaris en de notaris had meegewerkt aan dubieuze financiële constructie van cliënten.
Naar aanleiding van deze berichten heeft de notaris op 6 april 2016 contact gezocht met het Bureau Financieel Toezicht. Hij heeft gevraagd onderzoek te verrichten binnen de afdeling van het kantoor. Op dezelfde dag heeft de notaris zijn functie als bestuursvoorzitter van het kantoor neergelegd. Vervolgens heeft het BFT op 25 april 2016 een onderzoek ingesteld naar de handelswijze van zowel de notaris als de kandidaat-notaris. Uiteindelijk heeft het BFT een klacht ingediend bij de Kamer voor het Notariaat. De klacht heeft betrekking op het handelen en nalaten van de notaris en de kandidaat-notaris in verband met de overdracht van de aandelen van X B.V. aan meneer D.
Gebruik van stroman-schijn constructie leidt tot een dubieuze financiële constructie
Volgens het BFT is, door gebruikmaking van een stroman-schijn constructie, sprake van een dubieuze financiële constructie. Het BFT heeft bij haar onderzoek verschillende schendingen en overtredingen geconstateerd, wat heeft geleid tot vier tuchtklachten.
Tuchtklachten tegen de notarissen
De eerste tuchtklacht heeft betrekking op de schending van de onderzoeksplicht. De tweede ziet op de overtreding van het verscherpte cliëntenonderzoek. De derde tuchtklacht heeft betrekking op de overtreding van de meldplicht en de laatste tuchtklacht betreft de schending van de weigeringsplicht en de plicht tot het beëindigen van zakelijke transacties. Deze tuchtklachten zien volgens het BFT op het handelen van de kandidaat-notaris en op het handelen en de verantwoordelijkheid van de notaris.
Belang van een zorgvuldig onderzoek
Volgens de Kamer moeten de kandidaat-notaris en de notaris hun werkzaamheden met de grootst mogelijke zorgvuldigheid verrichten, nu zij een belangrijke functie hebben in het rechtsverkeer. Op grond van artikel 17 van de Wet op het Notarisambt heeft een notaris een onderzoeksplicht om zijn wettelijke taak goed te kunnen vervullen. Het is van belang zorgvuldig onderzoek te doen om te voorkomen dat de notaris meewerkt aan het tot stand komen van transacties die verband hebben met fraude en/of witwassen. Bij een vermoeden van witwassen of het financieren van terrorisme, dient een notaris een verscherpt cliëntenonderzoek te verrichten.
Een hoge mate van zorgvuldigheid mag worden verwacht
Het staat volgens de Kamer vast dat de kandidaat-notaris de eerdere e-mailberichten heeft ontvangen. Tijdens de zitting heeft de kandidaat-notaris verklaard dat deze e-mails niet aan haar waren gericht. Ook verklaart zij dat zij daar verder ook geen aandacht aan heeft besteed. Een van de bijlagen was een PowerPoint presentatie die een schematische weergave bevat van de onderlinge relatie tussen de diverse betrokken ondernemingen. Tot spijt van de kandidaat-notaris heeft zij onvoldoende acht geslagen op deze PowerPoint.
De Kamer acht het tuchtrechtelijk verwijtbaar dat de kandidaat-notaris geen kennis heeft genomen van de berichten uit de e-mails. Daarnaast acht de Kamer het verwijtbaar dat zij de PowerPoint onvoldoende zorgvuldig heeft bekeken. Hierdoor heeft zij cruciale informatie gemist. Mede gelet op de hoge mate van zorgvuldigheid die van een kandidaat-notaris mag worden verwacht, is dit volgens de Kamer tuchtrechtelijk verwijtbaar.
Belangrijke positie in het rechtsverkeer
De Kamer rekent het de kandidaat-notaris en de notaris ernstig aan dat zij deze informatie hebben gemist, mede gelet op de belangrijke positie van de notaris in het rechtsverkeer. De Kamer legt daarom een maatregel op. De Kamer houdt daarbij rekening met het feit dat, zodra in de media bekend was dat het kantoor betrokken zou zijn bij de Panama papers, door de notaris contact is opgenomen met het BFT om onderzoek te doen. Tijdens dit onderzoek hebben zowel de kandidaat-notaris als de notaris volledige openheid van zaken gegeven aan het BFT. Daarnaast is het kantoor direct begonnen met verbetering van het beleid om een juiste toepassing te geven aan de op haar rustende verplichtingen. De Kamer acht de maatregel van berisping daarom passend en geboden.
Hier kunt u de volledige uitspraak van de Kamer voor het Notariaat lezen.
Zorgplicht Advocaten
Heeft u een geschil met uw notaris over de vraag of hij/zij de benodigde vakbekwaamheid, zorgvuldigheid en deskundigheid in acht heeft genomen bij de uitvoering van zijn/haar werkzaamheden? Neem dan hier contact op met een van de gespecialiseerde advocaten van Zorgplicht Advocaten.
Zie ook vergelijkbare uitspraken:
Wij staan voor u klaar
- Tegen (financiële) dienstverleners
- 20+ jaar ervaring
- Eerlijk en transparant
