Zorgplicht notaris geschonden? Klachten kunnen stranden op ‘ne bis in idem’

Heeft een notaris ten onrechte geld overgeboekt uit een nalatenschap? Of heeft u schade geleden doordat een notaris, accountant of boekhouder zijn zorgplicht niet is nagekomen? Dan kunt u in sommige gevallen een klacht indienen of schadevergoeding eisen. Maar let op: in het tuchtrecht geldt het beginsel ‘ne bis in idem’. Dat betekent dat dezelfde klacht niet opnieuw mag worden behandeld. In een recente uitspraak (ECLI:NL:GHAMS:2025:1869) bevestigt het Gerechtshof Amsterdam dat dit beginsel ook geldt voor klachten tegen oud-notarissen over onrechtmatige handelingen. In deze blog leggen we uit wat deze uitspraak betekent en waar u als gedupeerde rekening mee moet houden.

De zorgplicht van een notaris: wat houdt die in?

Een notaris heeft een wettelijke zorgplicht. Dit betekent dat hij zijn werkzaamheden zorgvuldig, onpartijdig en volgens de wet moet uitvoeren. Als een notaris betrokken is bij de afwikkeling van een nalatenschap, mag hij bijvoorbeeld alleen betalingen verrichten als daarvoor toestemming is van alle erfgenamen of als dit op grond van de wet of een rechterlijke uitspraak is toegestaan.

Wanneer een notaris boedelgelden overboekt zonder toestemming, kan dit worden gezien als een schending van de zorgplicht. In sommige gevallen kan dat zelfs leiden tot tuchtrechtelijke of civiele aansprakelijkheid. Denk aan schade die ontstaat doordat erfgenamen geld mislopen of onterecht op kosten worden gejaagd.

Wat speelde er in deze zaak?

In deze zaak dienden twee klagers een klacht in tegen een oud-notaris die betrokken was bij de afwikkeling van de nalatenschap van hun grootouders. De klagers beweerden dat de oud-notaris zonder hun toestemming ruim € 39.000 had overgeboekt van de boedelrekening. Ze baseerden zich daarbij op artikel 25 lid 2 van de Wet op het notarisambt, dat bepaalt dat een notaris derdengelden alleen onder strikte voorwaarden mag beheren en uitkeren.

Eerder hadden de klagers al een klacht over dit dossier ingediend. Die klacht werd echter niet-ontvankelijk verklaard omdat zij te laat was ingediend. In 2023 deden zij opnieuw een poging, met een nieuwe klacht over hetzelfde onderwerp.

Het juridisch struikelblok: ‘ne bis in idem’

Het hof oordeelde dat de tweede klacht niet-ontvankelijk was vanwege het beginsel van ‘ne bis in idem’. Dit rechtsbeginsel houdt in dat iemand niet twee keer over hetzelfde feit kan worden aangeklaagd of bestraft.

In dit geval stelde het hof vast dat de eerdere klacht, hoewel formeel afgewezen wegens termijnoverschrijding, al de overboekingen betrof waarover nu opnieuw werd geklaagd. De oud-notaris mocht er daarom op vertrouwen dat het tuchtrechtelijke traject over deze gedragingen was afgerond.

Het hof benadrukte dat het beginsel ‘ne bis in idem’ ook in het tuchtrecht van toepassing is. Dit betekent dat klagers zorgvuldig moeten zijn in het formuleren van hun klacht, en dat zij deze binnen de gestelde termijn en met alle relevante verwijten tegelijk moeten indienen.

Wat betekent dit voor u als benadeelde partij?

Als u schade heeft geleden door fouten of nalatigheid van een financiële dienstverlener, zoals een notaris of accountant, is het belangrijk om snel en zorgvuldig actie te ondernemen. Een klacht moet tijdig worden ingediend – meestal binnen drie jaar nadat u op de hoogte bent geraakt van de gedraging waarover u klaagt.

Daarnaast geldt: als u één keer klaagt en een beslissing krijgt (ook al is die negatief of formeel), kunt u niet later opnieuw over hetzelfde klagen. Daarom is het cruciaal om direct juridisch advies in te winnen, zodat uw klacht volledig en juridisch correct wordt opgebouwd. Zo voorkomt u dat uw zaak strandt op formele gronden, zoals in deze uitspraak gebeurde.

Aansprakelijkheid bij schending zorgplicht: mogelijkheden voor schadevergoeding

Naast een tuchtklacht is het in sommige gevallen mogelijk om de notaris, accountant of boekhouder civiel aansprakelijk te stellen. Dit kan wanneer sprake is van een onrechtmatige daad of een tekortkoming in de nakoming van de overeenkomst.

Een onrechtmatige daad houdt in dat iemand handelt in strijd met de wet of maatschappelijke zorgvuldigheid, met schade tot gevolg. Bij een tekortkoming gaat het om het niet of niet correct uitvoeren van contractuele verplichtingen. Als u kunt aantonen dat u schade heeft geleden door bijvoorbeeld foutieve overboekingen, gebrekkige advisering of onvolledige informatie, kan een schadevergoeding worden gevorderd. Maar ook hier geldt: onderbouwing, tijdigheid en juridische strategie zijn essentieel.

Conclusie en call-to-action

De uitspraak van het Gerechtshof Amsterdam maakt duidelijk hoe belangrijk het is om klachten tegen notarissen of andere financiële dienstverleners tijdig en volledig in te dienen. Heeft u te maken met een situatie waarin uw notaris, boekhouder, fiscalist of accountant fouten heeft gemaakt die u schade hebben berokkend? En vermoedt u dat uw belangen zijn geschaad door schending van de zorgplicht?

Neem dan direct contact op met Zorgplicht Advocaten. Wij zijn gespecialiseerd in zaken over schending van de zorgplicht door financiële dienstverleners en helpen u bij het beoordelen van uw rechtspositie en het nemen van de juiste juridische stappen. Voorkom dat u vastloopt in procedurele beperkingen. Laat ons u tijdig en deskundig begeleiden.

Neem vandaag nog vrijblijvend contact op met Zorgplicht Advocaten als u denkt dat de zorgplicht is geschonden.