Notaris heeft voldoende zorgvuldigheid betracht bij beoordeling wilsbekwaamheid van erflater

Deze zaak draait om het onderzoek naar de wilsbekwaamheid van erflater door de notaris. Op november 2018 is erflater overleden. Erflater is de broer van klaagster 1 en stiefoom van klaagster 2. Erflater had daarnaast drie broers, C, D en E. D en E zijn inmiddels overleden. Klaagster 2 is de stiefdochter van D.

In juli 2018 heeft de schoonzuster van erflater, de vrouw van C, contact met het kantoor van de notaris opgenomen en heeft zij meegedeeld dat zij in opdracht van erflater een afspraak wilde maken voor het wijzigen van het testament en het levenstestament. Erflater heeft vervolgens in een persoonlijk gesprek met de kandidaat-notaris, de inhoud van het testament en het levenstestament besproken. Op 31 juli 2018 heeft de notaris het nieuwe testament en levenstestament gepasseerd. In het testament is de eerdere erfstelling herroepen en is alleen C tot enig erfgenaam benoemd.

De klacht

Klaagsters verwijten de notaris dat zij onvoldoende zorgvuldig heeft gehandeld bij het opmaken van de uiterste wil van erflater en dat zij daarbij ten onrechte het Stappenplan wilsbekwaamheid van de KNB niet heeft gevolgd. Volgens klaagsters hadden verschillende factoren omtrent de persoon van erflater aanleiding moeten geven de wilsbekwaamheid van erflater door een arts te laten beoordelen.

Het verweer

De kandidaat-notaris stelt zich op het standpunt dat erflater goed kon verwoorden dat, waarom en hoe hij het testament en levenstestament wilde wijzigen. Hij gaf aan zijn testament uit 2011 te willen wijzigen wegens gewijzigde familieomstandigheden. Gelet op de stelligheid van zijn wensen en de duidelijke wijze van communiceren, waren er volgens de kandidaat-notaris geen twijfels met betrekking tot de wilsbekwaamheid van erflater. Omdat er geen twijfels waren heeft hij dan ook niet het volledige stappenplan gevolgd.

De notaris heeft vervolgens bij het passeren ook geen twijfels gehad. Ook in dat gesprek kon erflater goed verwoorden dat, waarom en hoe hij het testament en levenstestament wilde aanpassen. Op open vragen die de notaris aan erflater stelde, kon hij duidelijk, logisch en beargumenteerd antwoord geven. Dat erflater onder druk stond van broer C of zijn schoonzuster of derden om zijn testament en levenstestament te wijzigen, is noch de notaris noch de kandidaat-notaris gebleken, zo geven zij aan.

De beoordeling

De kamer stelt voorop dat de notaris bij de beoordeling van de wilsbekwaamheid enige vrijheid toekomt. Het gaat daarbij om zijn eigen waarnemingen. Bij gerede twijfel aan de wilsbekwaamheid is in het algemeen verder onderzoek aangewezen en biedt het Stappenplan daarvoor een handreiking. De vraag is of de notaris voldoende zorgvuldigheid heeft betracht bij de beoordeling.

Naar het oordeel van de kamer heeft de notaris voldoende aannemelijk gemaakt dat zij de vereiste zorgvuldigheid heeft betracht. De kamer baseert zich daarbij onder andere op de volgende omstandigheden:

• de kamer heeft ter zitting begrepen dat de notaris tijdens de bespreking diverse vragen aan erflater heeft gesteld die adequaat zijn beantwoord en dat zij daarbij geen twijfel heeft gehad over de wilsbekwaamheid van erflater;
• de notaris heeft verklaard dat zij niets heeft gemerkt van enige laaggeletterdheid bij erflater, maar ook indien daar wel sprake van zou zijn, wijst dat enkele feit niet op wilsonbekwaamheid;
• de notaris heeft bewust de bespreking aan het einde van de ochtend ingepland omdat dit het beste tijdstip van de dag is voor personen op hogere leeftijd;
• de notaris heeft verklaard dat de aktes integraal, van voor naar achter, met erflater zijn doorgenomen;
• het testament en het levenstestament zijn bovendien, na inhoudelijke voorbespreking, eerst in concept aan erflater toegezonden, en vervolgens na twee weken gepasseerd.

De kamer merkt tenslotte op dat de vraag of C en de schoonzuster erflater hebben beïnvloed bij de totstandkoming van de testamenten door de burgerlijke rechter beantwoord moet worden. Er is niet gebleken dat de notaris had moeten opmerken dat sprake was van een dergelijke beïnvloeding.

De beslissing

De klacht wordt ongegrond verklaard.

Lees hier de hele uitspraak.

Zorgplicht Advocaten

Heeft u een geschil met uw notaris over de vraag of hij/zij de benodigde vakbekwaamheid, zorgvuldigheid en deskundigheid in acht heeft genomen bij de uitvoering van zijn/haar werkzaamheden? Neem dan hier contact op met een van de gespecialiseerde advocaten van Zorgplicht Advocaten.