Tuchtrecht bij fouten van uw adviseur: wat zijn uw rechten als cliënt?

Wanneer een adviseur, zoals een accountant, financieel planner, notaris of makelaar, ernstig tekortschiet in zijn werk, kan dat grote financiële gevolgen hebben voor u als cliënt. Denk aan een vergeten belastingaangifte, een ongeldige akte, of een fout beleggingsadvies. In zulke situaties kan het tuchtrecht een belangrijke rol spelen. In deze blog leest u wat tuchtrecht precies inhoudt, hoe het werkt, en vooral: wat het voor u als gedupeerde kan betekenen.

Professioneel falen en tuchtrechtelijke gevolgen

Tuchtrecht is een vorm van rechtspraak binnen bepaalde beroepsgroepen, bedoeld om de kwaliteit van de beroepsuitoefening te bewaken en de belangen van cliënten te beschermen. Als een notaris, accountant of andere professional zich niet houdt aan de gedragsregels van zijn beroep, kan hij tuchtrechtelijk worden aangesproken. Dat gebeurde ook in de zaak die we in deze blog bespreken, waarin een notaris onzorgvuldig handelde bij de overdracht van een woning.

Dit soort fouten kunnen grote financiële gevolgen hebben. In deze blog leest u wat uw rechten zijn als u hiermee te maken krijgt en hoe het tuchtrecht u kan helpen.

Wat is tuchtrecht eigenlijk?

Tuchtrecht is een speciaal systeem dat geldt voor vrije beroepsbeoefenaren zoals artsen, notarissen, accountants, advocaten en makelaars. Binnen hun beroepsgroep gelden gedragsnormen waaraan zij zich moeten houden. Doen ze dat niet, dan kan een tuchtcollege hen daarop aanspreken. Anders dan bij een civiele procedure, gaat het bij tuchtrecht niet om schadevergoeding, maar om de beoordeling of iemand zich correct heeft gedragen binnen zijn beroep.

Tuchtrecht is bedoeld om de kwaliteit van dienstverlening te waarborgen, vertrouwen in het beroep te behouden en misstanden te corrigeren. Daarom kunnen cliënten bij ernstige fouten een klacht indienen bij een tuchtcollege.

Wat ging er mis in deze zaak?

In de casus waar deze blog op is gebaseerd, had een notaris nagelaten een cruciaal detail in een akte van overdracht op te nemen. Dit leidde ertoe dat de nieuwe eigenaar geconfronteerd werd met een juridische procedure over eigendomsrechten. De notaris had onvoldoende onderzoek gedaan naar een eerdere inschrijving van een recht van erfpacht. Hierdoor ontstond bij de koper het idee dat hij volledige eigendom verwierf, terwijl dat juridisch niet het geval was.

De koper diende uiteindelijk een klacht in bij de Kamer voor het Notariaat – het tuchtcollege voor notarissen – wegens schending van de zorgplicht. De kernvraag: had de notaris volgens de professionele standaard moeten waarschuwen of nader onderzoek moeten doen?

Wat vond het tuchtcollege?

Het tuchtcollege oordeelde dat de notaris in strijd had gehandeld met de zorgvuldigheid die van een notarieel beroepsbeoefenaar mag worden verwacht. De notaris had het eigendomsonderzoek niet volledig uitgevoerd en had de koper onvoldoende geïnformeerd over de juridische situatie. Volgens het college was sprake van een schending van de zorgplicht: de wettelijke en morele plicht om cliënten correct, volledig en deskundig te informeren en begeleiden.

De notaris kreeg een waarschuwing opgelegd. Dit is een officiële maatregel binnen het tuchtrecht, die aangeeft dat het handelen van de professional onder de maat was, maar zonder onmiddellijke gevolgen voor zijn beroepsuitoefening.

Wanneer is een adviseur tuchtrechtelijk aansprakelijk?

Tuchtrecht komt in beeld wanneer een beroepsbeoefenaar handelt in strijd met de gedragsregels van zijn beroepsgroep. Die regels zijn vastgelegd in wetten of in interne reglementen, zoals de Verordening Gedrags- en Beroepsregels voor notarissen, de VGBA voor accountants of de gedragsregels van makelaarsorganisaties.

Typische situaties waarin tuchtrecht van toepassing kan zijn:

• De notaris laat cruciale bepalingen weg uit een testament of akte.
• Een accountant verwerkt bewust onjuiste gegevens in een jaarrekening.
• Een financieel adviseur verkoopt een complex beleggingsproduct zonder risico’s te benoemen.
• Een makelaar verzwijgt fundamentele gebreken van een woning bij verkoop.

Tuchtrecht is bedoeld om de beroepsgroep intern te corrigeren. Schadevergoeding moet u apart vorderen via een civiele procedure, maar een tuchtrechtelijke uitspraak kan daarbij als bewijs dienen.

Wat betekent dit voor u als cliënt?

Als u schade hebt geleden door een fout van een adviseur, is het belangrijk om te weten dat er verschillende wegen zijn om uw recht te halen. Een klacht bij het tuchtcollege is één daarvan. Zo’n klacht kan ertoe leiden dat de adviseur een waarschuwing, boete of zelfs beroepsverbod krijgt.

Hoewel een tuchtrechtelijke procedure geen schadevergoeding oplevert, kan het wel bijdragen aan uw civiele zaak. De uitspraak van het tuchtcollege laat immers zien dat de adviseur verwijtbaar heeft gehandeld. Dat maakt het eenvoudiger om in een civielrechtelijke procedure aan te tonen dat er sprake was van wanprestatie (niet-nakoming van een overeenkomst) of een onrechtmatige daad (een fout die schade veroorzaakt).

Wat kunt u doen bij een fout van uw adviseur?

Als u vermoedt dat uw adviseur een fout heeft gemaakt, is het belangrijk om snel en zorgvuldig te handelen:

• Verzamel bewijs: documenten, e-mails, facturen en andere relevante stukken.
• Noteer wat er is gebeurd, wanneer en met wie u contact had.
• Laat de situatie beoordelen door een gespecialiseerde advocaat.

U kunt vervolgens:

• De adviseur aansprakelijk stellen en verzoeken om schadevergoeding.
• Een klacht indienen bij het tuchtcollege van de betreffende beroepsgroep.
• Beide trajecten combineren: tuchtklacht en civiele procedure.

Zorgplicht Advocaten begeleidt cliënten in beide trajecten en helpt u bij het onderbouwen van uw vordering en het indienen van een tuchtklacht.

Vergelijkbare situaties: fouten in andere beroepsgroepen

Tuchtrecht geldt niet alleen voor notarissen, maar ook voor andere beroepsgroepen. Enkele herkenbare voorbeelden:

• Een accountant die bewust fiscale regels overtreedt in een jaarrekening.
• Een makelaar die nalaat te melden dat een pand asbest bevat.
• Een financieel adviseur die zijn klant aanzet tot een risicovolle investering zonder voldoende uitleg.
• Een notaris die verzuimt om bij een verdeling van een erfenis te controleren of alle erfgenamen instemmen.

In al deze gevallen is er mogelijk sprake van schending van de zorgplicht – en dus ruimte voor tuchtrechtelijke toetsing én civiele aansprakelijkheid.

Afsluiting: uw recht bij fouten en het belang van tuchtrecht

Als u schade heeft geleden door een fout van een adviseur – zoals een notaris, makelaar, accountant of financieel adviseur – kan het tuchtrecht u helpen om uw gelijk te halen. Het tuchtrecht toetst of de professional zich aan de gedragsregels heeft gehouden en kan maatregelen opleggen. Die uitspraak versterkt vaak ook uw positie in een civiele procedure voor schadevergoeding.

Zorgplicht Advocaten is gespecialiseerd in procedures tegen dienstverleners die hun zorgplicht schenden. Wij helpen uitsluitend cliënten die schade hebben geleden door fouten van hun accountant, makelaar, financieel adviseur of notaris.

Heeft u schade geleden door een fout van uw notaris of financieel adviseur? Neem contact met ons op. Wij beoordelen uw zaak en helpen u met het verhalen van uw schade.